Opstart in Schoten

Het verhaal begint in 1947 toen Emiel van Lier een specerijenfabriekje startte in Schoten. De naam was vlug gekozen: Evlier, een samentrekking van zijn initialen en zijn familienaam. Hij ontwikkelde originele kruidencombinaties die hij bij slagers aan de man bracht. Om verder te kunnen groeien zocht hij de middelen bij vrienden. Van de twee investeerders van het eerste uur bleef enkel Florent van Schependom over. De families van Emiel en Florent bleken al snel twee handen op één buik. De mannen trokken met auto en aanhangwagen vol eigen producten België rond. Ze bezochten beenhouwers en cafés in de buurt van slachthuizen waar de slagers samenkwamen en gingen pas naar huis als hun auto en aanhangwagen leeg waren. Soms waren ze meerdere dagen onderweg en overnachtten in een tent om de volgende dag weer op pad te gaan. Ondertussen kochten de dames kruiden en specerijen aan en stockeerden ze in de garages van beide families, die als magazijn dienden. In 1957 bouwde Evlier een nieuwe vestiging langs Schoten-Vaart waar het bedrijf nog steeds gevestigd is.

De ligging gaf het bedrijf letterlijk vaart. Want in datzelfde jaar bedacht Florent het Specerijenzout. Net zoals in de traditionele beenhouwersmengelingen bracht hij zout op smaak met peper, muskaatnoot en een mix van aromatische kruiden. De herkomst van de ingrediënten en de zorgvuldige samenstelling zijn nog altijd cruciaal. De ingrediënten worden op locatie in Indonesië, India, Madagaskar, Jamaica, Oost-Europa en het Middellandse zeegebied aangekocht. Zoals de Banda muskaatnoten en Muntok peperbollen, allebei uit Indonesië en verschillende aromatische kruiden Al die zaden, bollen en kruiden malen, pletten en raspen ze nog altijd zelf om de kwaliteit te bewaken. Voor het specerijenzout werd ook een cilindervormig busje ontwikkeld met een rood-blauwe strooidop. Het ontwerp was geïnspireerd op het flesje van de toen erg populaire Sinalco-limonade en door het mannetje van Michelin. Op de achterkant van het busje gaf Evlier de gebruiksaanwijzing met doorstreepte icoontjes van peper, zout en muskaatnoot en daaronder de boodschap: ‘Nu in één handeling met specerijenzout’. Al vrijwel meteen vielen de huisvrouwen van toen voor het gebruiksgemak. Ze vonden immers alle smaakmakers om hun gerechten af te werken in één, bovendien zeer herkenbaar, busje.

Voor de slagers

Nu staat de derde generatie van de families van Lier en Van Schependom aan het roer en heeft het ondertussen 1300 kruiden, specerijen en mengelingen op haar conto. Slagers waren van bij het begin de hoofddoelgroep en dat zijn ze, samen met poeliers, de zelfstandige supermarkten met een bedieningstoog en broodjeszaken, nog steeds. “We beleveren 86 % van alle slagers in België”, zegt Christophe Van Schependom. “Voor elke charcuterie- en vleesbereiding hebben wij kruiden- en specerijenmengsels waarmee de slager zich kan onderscheiden van de industrieel vervaardigde vleeswaren en waarmee ze door smaak, geur en textuur een meerwaarde kunnen bieden. Daarbij willen we de slager helpen door producten te ontwikkelen waarmee hij zijn handelingen kan beperken. Zoals met mengsels die zowel smaak, binding als structuur geven. We maken ook gepersonaliseerde mengsels. Bijvoorbeeld om gehakt te kruiden. Slagers hebben daar dikwijls een eigen recept voor ontwikkeld die hun handelsmerk werd. Wij maken een kant-en-klare mengeling volgens hun recept en leveren uit voorraad zodat ze zelf geen stock moeten hebben. Op die manier helpen we ze met hun efficiëntie en met de geheimhouding van hun recepten.”

Op dit moment heeft Evlier 600 verschillende referenties en dat aantal groeit nog steeds. Een zo grote verscheidenheid aan producten is noodzakelijk om aan alle smaken te voldoen. Neem alleen al de vele smaakverschillen in België, niet alleen tussen het Vlaamse en het Franstalige landsgedeelte, maar ook binnen de provincies. Christophe Van Schependom: “Elke streek heeft haar eigen smaakprofiel. Zo zijn er streken waar bloedworst met kaneel en streken waar die zonder kaneel wordt gegeten. Vleeswaren met aspic zoals potjesvlees zijn dan weer typisch voor West-Vlaanderen. Majoraan is dan weer een typisch ingrediënt voor de boudin de Liège. En dan zijn er uiteraard ook de invloeden van de nieuwe Belgen met kruiden zoals raz-el-hanout, de curry van de Marokkaanse gemeenschap en met specifieke specerijenmengsels voor de halal slagers die minder zout maar meer kruiden gebruiken zoals bijvoorbeeld komijn, venkel en karwei. Een van onze nieuwe ontwikkelingen is een mengsel om merguez worstjes een juiste binding en kleur te geven en een kruidenmix voor grillworst die de eigenschap heeft dat deze perfect aan de worst blijft kleven en zowel een mooie kleur als smaakt geeft. We volgen de trends maar ontwikkelen ook nieuwe producten uit buikgevoel waarmee we vernieuwend zijn. Dat danken we aan onze productontwikkelaar, een excellente smakenmenger en een trendsetter in nieuwe smaken.”

Icoonproduct

In het najaar van 2022 viert Evlier haar 75ste verjaardag en het 65-jarig jubileum van het specerijenzout. Het busje met de rood-blauwe strooidop is nog altijd hét icoon van het bedrijf, zelfs Jeroen Meus pikte het op in zijn ‘Dagelijkse Kost’. Daarnaast kreeg het nog meer elan door de erkenning als streekproduct. Specerijenzout wordt nog steeds door zowel de slagers als door de thuiskoks gebruikt. Die kopen het bij de slager en de zelfstandige supermarkten waar Evlier haar producten levert. En waar ook de andere mengelingen voor de consument worden verkocht. Zoals het specerijenzout in natriumarme versie, selderijzout en mengelingen voor kip exotique, grill en brochette, alle vijf in het typische cilindervormige busje. Verder zijn er ook speciale mengsels voor varkensgebraad, lamsvlees, goulash, kalkoen, stoofvlees, spaghetti en soep.

Voor de 75ste verjaardag van Evlier werd het busje specerijenzout in een feestelijk jasje gestoken met blauwe en gouden opdruk. Dat maakt het nog meer feest om het te gebruiken. Het blijft de perfecte smaakmaker voor varkensgebraad, stoofvlees, steak, eieren, salades en voor de befaamde ‘pistolet met gekapt’. De jonge generatie thuiskoks kan er de smaak van grootmoeders gerechten helemaal mee evenaren. Daarmee verbindt dat busje specerijenzout de keuken van verschillende generaties!

Recepten en info voor de thuiskok op www.specerijenzout.be