Ontdek de nieuwe erkende streekproducten
Zure ouwels, jenever uit de Vlaamse Ardennen en Limburgs boekweitmeel: we zetten opnieuw mooie streektradities in de kijker.
De korf van Vlaamse traditionele streekproducten is opnieuw uitgebreid met enkele producten. De Sector Streekproducten binnen VLAM keurde 5 erkenningsaanvragen goed: zure ouwels, Limburgs boekweitmeel, jonge jenever en oude graanjenever uit de Vlaamse Ardennen en Hasseltse speculaas.
Het pallet erkende Vlaamse traditionele streekproducten is breed. Dranken, vlees, vis, zuivel, groenten en fruit, zoetigheden enz. Er zijn tal van Vlaamse pareltjes met traditie. Dit rijke pallet wordt nu verder aangevuld met zure ouwels, een echte Vlaamse uitvinding die op wereldniveau verspreid wordt, met Limburgs boekweitmeel, dat ooit zo belangrijk was in het Limburgse landschap en de Limburgse keuken, en met jenever uit de jeneverprovincie bij uitstek. Ook Hasseltse speculaas komt opnieuw aan bod.
Zure ouwels
Aangeboden door Astra Sweets nv in Turnhout
De zure ouwel of zure hostie is ouderwets snoepgoed ontwikkeld in Antwerpen en wordt vandaag nog geproduceerd in Turnhout. Deze lekkernij wordt wereldwijd afgezet.
De oorsprong van de zure ouwel ligt bij het Antwerpse ouwelbedrijf Belgica, dat rond 1951 een alternatief zocht voor zijn kerkhosties, waarvoor de orders op het eind van de jaren 1940 terugliepen.
Bij de ontwikkeling van dit snoepgoed werden 2 oudere technieken gecombineerd:
- de farmaceutische “cachetten”: doosjes in hostiedeeg gevuld met geneesmiddelen in poedervorm
- de zure zakjes: snoep onder de vorm van zuurzoet poeder verkocht in kleine zakjes al dan niet met een stokje of lepeltje
De zure ouwels werden een ongelooflijk succes maar de productie bleef beperkt tot 2 Belgische producenten nl. Belgica en Confiserie Servais. Beiden werden overgenomen door Astra Sweets uit Turnhout, vandaag de enige resterende Belgische producent. De Vlaamse erkenning geldt enkel voor de meest traditionele onder de zure ouwels namelijk die met een zure vulling op basis van wijnsteenzuur en zonder toegevoegde aroma’s.
Meer info:
Astra Sweets
Bleukenlaan 18
2300 Turnhout
014 40 95 04
info@astrasweets.com
www.astrasweets.com
Limburgs boekweitmeel
Aangeboden door Frans Beckers in Zutendaal
De Kempen werden vroeger gekenmerkt door arme zandgronden en de heide. De keuterboertjes moesten zich dan ook beperken tot weinig eisende gewassen zoals boekweit en rogge. Boekweit kon zonder bemesting groeien op plaatsen waar geen enkel ander (graan)gewas geteeld kon worden. Het is een landbouwteelt die zo goed als uitgestorven is, in de oostelijke Kempen hield hij echter het langst stand onder andere omdat het een prima nectarplant is. Frans Beckers teelt in Zutendaal de gewone boekweit en de tatarische boekweit van eigen zaadteelt. Op zijn hoeve ’t Gebroek wordt veel aandacht besteed aan de band tussen natuur en landbouw; de boekweit wordt hier dan ook biologisch geteeld. De boekweit wordt gemalen door Spelt nv en het boekweitmeel wordt alleen lokaal verhandeld.
Boekweitmeel heeft zijn plaats in de Limburgse streekgastronomie onder de vorm van boekweitpap, een ontbijtpap met botermelk, en boekweitkoek, een pannenkoek gebakken met spek en geserveerd met Limburgse stroop. Bovendien is boekweitmeel een belangrijk ingrediënt in traditionele Kempense balkenbrij.
Meer info:
‘t Gebroek
Zuurbroekstraat 11
3690 Zutendaal
089 61 17 62
info@tgebroek.be
www.tgebroek.be
Jonge jenever uit de Vlaamse Ardennen
Aangeboden als De Blauwe Duif door Braeckman Graanstokerij bvba in Oudenaarde
Jenever stoken heeft in Oost-Vlaanderen een hele rijke traditie: in Oost-Vlaanderen stonden ooit meer dan de helft van de Belgische stokerijen. Vandaag zijn er nog 4 graanstokerijen actief die zelf hun moutwijn stoken. Braeckman Graanstokerij uit Oudenaarde is er één van. Jenever “De Blauwe Duif” is het product dat aan de basis lag van de oprichting van de jenever- en likeurstokerij “De Blauwe Duif” door Achiel Braeckman in 1918. Nu wordt deze naam voorbehouden voor de jonge jenever, een type jenever dat tijdens WOII werd ontwikkeld. Jonge jenever verschilt niet in leeftijd maar in samenstelling van oude jenever, hij bevat minder of geen moutwijn. Braeckman gebruikt uitsluitend graanalcohol, deze wordt op smaak gebracht met een fijn jeneverbesdistillaat en verzacht met max. 2% suiker. Deze jenever bevat 30 % Vol. alcohol, heeft een duidelijke jeneverbesimpressie en een neutrale en zachte afdronk.
Oude graanjenever uit de Vlaamse Ardennen
Aangeboden als Braeckman Oude Graanjenever en Oude Jenever Kiekendief door Braeckman Graanstokerij bvba in Oudenaarde.
Braeckman Graanstokerij uit Oudenaarde startte in 1918 als een handel in geestrijke dranken en groeide na de Tweede Wereldoorlog uit tot een stokerij. Voor “Braeckman Oude Graanjenever” stookt Filip Braeckman een graandistillaat op basis van 2/3 rogge en 1/3 mout. De na 2 distillaties verkregen moutwijn moet dan minimaal 6 maanden rijpen. Indien dit gebeurt op eikenhouten vaten spreekt men over belegen moutwijn. Deze lagering op houten vaten geeft een zeer typische smaak, bij Braeckman verwerkt men bijvoorbeeld moutwijn die meer dan 6 jaar gerijpt heeft op eikenhouten fusten. Een deel van de moutwijn wordt bovendien opnieuw gestookt met een mandje jeneverbessen in de alambiek en wordt dan gebeide moutwijn genoemd. De Braeckman Oude Graanjenever bevat graanalcohol, belegen moutwijn over meerdere jaren gelagerd, gebeide moutwijn en wordt versneden met water tot het gewenste alcoholgehalte. Deze jenever bevat 38 % Vol. alcohol, is goudgeel van kleur, heeft een granerige aromatische neus, een lichte jeneverbessmaak en een duidelijke houttoets.
Een “Oude Jenever Kiekendief” bevat graanalcohol, moutwijn, jeneverbesdistillaat en een kleine hoeveelheid suiker. Deze jenever bevat 40 % Vol. alcohol, is kleurloos en heeft een duidelijke graan- en jeneverbessmaak.
Meer info:
Braeckman Graanstokerij BVBA.
Berchemweg 61
9700 Oudenaarde
055 30 08 88
info@braeckman.info
www.braeckman.info
Hasseltse speculaas
Aangeboden door Bakkerij St-Marie (Jocabate bvba) in Hasselt
Speculaas kennen we in de grootste delen van Vlaanderen als een dun, krokant en kruidig koekje. Niet zo in Hasselt, de Hasseltse “spek-lââs” is vrij dik, men spreekt dan ook over een “homp”. Dit beïnvloedt zijn smaak, minder gekruid, en structuur, onder de krokante korst schuilt malser deeg. In Hasselt maakt men het verschil tussen “goei speculaas”, met amandelen, en “speculaas”, zonder amandelen. Over wie indertijd de “echte” of de “eerste” Hasseltse speculaas heeft geproduceerd doen vele verhalen de ronde. Feit is dat Deplée, Lieben, Tuts-Cox en Thywissen gekende speculaasbakkers waren van voor de Eerste Wereldoorlog en dat de recepturen doorheen de jaren steeds zijn overgegaan van vader op zoon of van meesterbakker op knecht. Bakkerij Sint-Marie nam het speculaasrecept over van de “Hasseltse wafel- en speculaasbakkerij Jacobs”. Ze bereiden hun speculaas volgens de traditie met roomboter, donkere kandijsuiker en natriumbicarbonaat; voor de “goeie” komen er dan grof gehakte amandelen bij.
Meer info:
Bakkerij St.-Marie
Banneuxstraat 13
3500 Hasselt
011 22 75 00
bakkerijst-marie@telenet.be
De volledige lijst Vlaamse traditionele streekproducten vindt u hier terug.